Phiên Âm và Dịch

Wednesday, 17 April 20192:58 PM(View: 2799)
Phiên Âm và Dịch
Ghi chú của dịch giả: 
Khúc Ca Chứng Đạo có 266 câu, 56 đoạn. Để tiện theo dõi, người dịch xin chia làm 19 chân trời Thiền ....

CHỨNG ĐẠO CA (Phiên âm)
KHÚC CA CHỨNG ĐẠO (Phiên dịch)

Quân bất kiến : 
Tuyệt học vô vi nhàn đạo nhân
Bất trừ vọng tưởng bất cầu chân ? 
Vô minh thực tánh tức Phật tánh
Ảo hoá không thân tức Pháp thân.

Pháp thân giác liễu vô nhất vật, 
Bổn nguyên tự tánh thiên chân Phật
Ngũ ấm phù vân không khứ lai, 
Tam độc thủy bào hư xuất một.

3 Chứng thực tướngvô nhân pháp,
Sát na diệt khước a tì nghiệp. 
Nhược tương vọng ngữ cuốngchúng sanh
Tự chiêu bạt thiệt trần sa kiếp.

I-Như Lai Vô Thượng Thiền 
Anh thấy chăng: 
Dứt học, vô vi, ấy đạo nhân
Không trừ vọng tưởng chẳng cầu chân 
Tánh thực vô minh tức Phật tánh
Thân không ảo hóa tức Pháp thân.

Pháp thân giác rồi không một vật, 
Vốn nguồn tự tánh thiên chân Phật
Năm ấm: ảo hư mây lại qua 
Ba độc: huyễn hoặc bọt còn mất

Chứng thực tướng, không nhân pháp
Sát na rũ sạch a tì nghiệp. 
Bằng đem lời vọng dối chúng sanh
Tội rút lưỡi nguyện mang cùng kiếp


Đốn giác liễu Như Lai thiền
Lục độ vạn hạnh thể trung viên. 
Mộng ly’ minh minh hữu lục thú
Giác hậu không không vô đại thiên.

5 Vô tội phước, vô tổn ích, 
Tịch diệt tánh trung mạc vấn mịch. 
Tỉ lai trần ki’nh vị tằng ma, 
Kim nhật phân minh tu phẫu tích.

6 Thùy vô niệm? Thùy vô sanh? 
Nhược thực vô sanh vô bất sanh. 
Hoán thủ cơ quan mộc nhân vấn: 
Cầu Phật thi công tảo vãn thành ?

7 Phóng tứ đại, mạc bả tróc, 
Tịch diệt tánh trung tùy ẩm trác. 
Chư hành vô thường nhất thiết không
Tức thị Như Lai đại viên giác.

II -- Cảnh Giới Tự Chứng 
Thoắt giác rồi Như Lai Thiền
Sáu độ muôn hạnh thể tròn nguyên. 
Trong mộng lao xao bày sáu nẻo, 
Tỉnh ra bằn bặt chẳng ba nghìn

Không tội phước, không thêm bớt
Tánh mình vắng lặng đừng hỏi bắt. 
Bấy lâu gương bụi chửa từng lau, 
Này lúc rõ phân cần dứt khoát

Ai không niệm ? Ai không sanh ? 
Ví thực không sanh không chẳng sanh. 
Gọi người gỗ hỏi nguồn cơn ấy : 
Cầu Phật ra công mấy thuở thành?

Buông bốn đại, đừng nắm bắt, 
Tánh mình vắng lặng tùy ẩm trác. 
Muôn vật vô thường thảy thảy không, 
Đấy chính Như Lai thật viên giác


Quyết định thuyết, biểu chân tăng,
Hữu nhân bất khẳng nhiệm tình trưng : 
Trực triệt căn nguyên P'hật sở ấn: 
Trích diệp tầm chi ngã bất năng !

Ma ni châu, nhân bất thức, 
Như Lai tạng ly’ thân thâu đắc: 
Lục ban thần dụng không bất không,
Nhất lỏa viên quang sắc phi sắc.

10 Tịnh ngũ nhãn, đắc ngũ lực
Duy chứng nãi tri nan khả trắc. 
Kính li khán hình kiến bất nan, 
Thủy trung tróc nguỵệt tranh niên đắc.

III -- Đại Ý Chí 
Dám nói quyết, rõ chân tăng, 
Ví còn thắc mắc xin thưa rằng : 
Thẳng tận đầu nguồn phăng dấu Phật, 
Chọn lá tìm cành ta chẳng đương!

Ngọc ma ni, người có biết, 
Như Lai kho ấy thâu trọn hết : 
Sáu ban thần dụng không chẳng không, 
Một điểm viên quang sắc chẳng sắc.

Tịnh năm mắt, được năm lực
Có chứng mới hay không lượng được. 
Trong gương ngắm ảnh dễ thấy hình 
Đáy nước mò trăng khôn nắm nguyệt.


11 Thường độc hành, thường độc bộ, 
Đạt giả đồng du niết bàn lộ. 
Điệu cổ thần thanh phong tự caọ 
Mao tụy cốt cương nhân bất cố.

12 Cùng Thích tửkhẩu xưng bần, 
Thực thị thân bần đạo bất bần. 
Bần tắc thân thường phi lũ hạt, 
Đạo tắc tâm tàng vô giá trân.

13 Vô giá trân, dụng vô tận
Lợi vật ứng cơ chung bất lận. 
Tam thân tứ trí thể trung viên, 
Bát giải lục thông tâm địa ấn.

14 Thượng sĩ nhất quyết nhất thiếtliễụ 
Trung hạ đa văn đa bất tín
Đản tự hoài trung giải cấu y, 
Thùy năng hướng ngoại khoa tinh tiến?

IV -- Con Đường Niết Bàn 
Thường một mình, thường tản bộ, 
Đạt giả lại qua Niết Bàn lộ. 
Điệu xưa thần nhẹ dáng thanh thanh
Thân cứng xương gầy ai chiếu cố ?

Hèn con Phật, miệng xưng nghèo, 
Rõ thực thân nghèo đạo chẳng nghèo . 
Nghèo ắt thân thường manh áo chắp, 
Đạo ắt tâm hằng châu báu đeo .

Châu báu đeo dùng chẳng hết, 
Tùy duyên rải khắp thèm keo kiết. 
Ba thân bốn trí thể tròn nguyên, 
Tám giải sáu thông tâm ấn hiệp.

Bậc cao một quyết là xong hẳn
Kẻ thấp càng nghe lại lắm ngờ. 
Hãy vứt trong lòng manh áo bẩn, 
Sá gì tinh tiến hướng ngoài khoe ?

15 Tòng tha báng, nhiệm tha phi, 
Bả hỏa thiêu thiên đồ tự bì. 
Ngã văn kháp tự ẩm cam lộ
Tiêu dung đốn nhập bất tư nghì.

16 Quán ác ngôn, thị công đức
Thử tắc thành ngô thiện tri thức
Bất nhân sán báng khởi oan thân
Hà biểu vô sanh từ nhẫn lực .

V -- Chuyển Phẩm Chướng Đạo 
......Thành Phẩm Trợ Đạo 
Mặc ai biếm, mặc ai gièm, 
Châm lửa đốt trời nhọc xác thêm. 
Ta nghe như uống cam lồ vậy, 
Tan hết vào trong chẳng nghĩ bàn.

Xét lời ác, ấy công đức
Đó mới chính là thầy ta thực. 
Chớ vì báng bổ nổi oán, thân, 
Sao tỏ vô sanh, nêu nhẫn lực ?


17 Tông diệc thông, thuyết diệc thông, 
Định huệ viên minh bất trệ không. 
Phi đản ngã kim độc đạt liễu, 
Hằng sa chư Phật thể giai đồng.

18 Sư tử hốngvô úy thuyết, 
Bách thủ văn chi giai não liệt. 
Hương tượng bôn ba thất khước uy,
Thiên long tịch thi’nh sanh hân duyệt.

VI -- Tông Thông Thuyết Thông 
Tông cũng thông, thuyết cũng thông, 
Định huệ sáng tròn chẳng trệ không. 
Nào phải mình ta riêng đạt đấy, 
Hằng sa chư Phật thể chung đồng.

Sư tử hống thuyết vô uý
Trăm thú nghe qua xé óc tủy . 
Hương tượng chạy dài hết liệt uy, 
Thiên long lặng ngóng lòng hoan hỉ.


19 Du giang hải, thiệp sơn xuyên, 
Tầm sư phỏng đạo vi tham thiền
Tự tòng nhận đắc Tào Khê lộ, 
Liễu tri sanh tử bất tương can.

20 Hành diệc thiền, tọa diệc thiền, 
Ngữ mặc động tịnh thể an nhiên
Túng ngộ phong đao thường thản thản, 
Giả nhiêu độc dược giã nhàn nhàn.

VII -- Tâm Ấn Tào Khê 
Chơi biển cả, dạo rừng thiêng, 
Tìm thầy hỏi lấy đạo tham thiền
Từ ngày rõ nẻo Tào Khê ấy, 
Mới hay sống chết chẳng tương can.

Đi cũng thiền, ngồi cũng thiền, 
Nói im động tịnh thảy an nhiên
Phỏng gặp gươm đao thường nhẹ hững 
Ví nhằm thuốc độc vẫn bồng tênh


21 Ngã Sư đắc kiến Nhiên Đăng Phật
Đa kiếp tằng vi nhẫn nhục tiên
Kỉ hồi sanh ? kỉ hồi tử ? 
Sanh tử du du vô định chỉ !

22 Tự tòng đốn ngộ liễu vô sanh
Ư chư vinh nhục hà ưu hỉ 
Nhập thâm sơn, trú lan nhã
Sầm ngâm u thúy trường tùng hạ, 
Ưu du tĩnh tọa dã tăng gia, 
Quých tịch an cư thực tiêu sái ?

23 Giác tức liễu, bất thi công, 
Nhất thiết hữu vi pháp bất đồng. 
Trụ tướng bố thí sanh thiên phước, 
Do như ngưỡng tiễn xạ hư không
Thế lực tận, tiễn hoàn trụy, 
Chiêu đắc lai sanh bất như ý
Tranh tự vô vi thực tướng môn, 
Nhất siêu trực nhập Như Lai địạ

VIII -- Tự Giác 
Thầy ta được thấy Nhiên Đăng Phật
Bao kiếp từng làm tiên nhẫn nhục
Mấy hồi tử ? Mấy hồi sanh ? 
Sanh tử mơ màng không định dứt !

Tự thời thoắt ngộ pháp vô sanh
Cơn vinh nhục mừng lo gì tá ? 
Vào rừng sâu, ở lan nhã
Núi dựng, tùng già ôm bóng cả, 
Thong dong ngồi tịnh mái chùa tranh, 
Cảnh lặng lòng yên thanh thoát lạ !

Biết là xong tất, chẳng cần công, 
Thày thảy hữu vi pháp chẳng đồng. 
Của cho trụ tướng phước trời hưởng, 
Ví như tên nhắm bắn hư không
Đà bắn hết, mũi tên rơi, 
Kiếp sau hận cũ lại bời bời, 
Sao bằng tự cửa vô vi ấy, 
Một nhẩy vào liền đất Như Lai .


24 Đản đắc bổn, mạc sầu mạt, 
Như tịnh lưu li hàm bửu nguyệt. 
Kí năng giải thử như ý châu
Tự lợi lợi tha chung bất kiệt. 
Giang nguyệt chiếu, tùng phong xuy,
Vĩnh dạ thanh tiêu - hà sở vỉ

25 Phật tánh giới châu tâm địa ấn, 
Vụ lộ vân hà thể thượng ỵ 
Hàng long bátgiải hổ tích
Lưỡng cổ kim hoàn minh lịch lịch. 
Bất thị tiêu hình hư sự trì, 
Như Lai bửu trượng thân tung tích.

IX -- Giác Tha 
Cốt ở gốc, lo chi cành, 
Như ngọc lưu li ngậm ánh trăng. 
Đã hay thấu được châu như ý
Lợi ta lợi người không biết mấy . 
Trăng sông tỏ, gió tùng lay, 
Đêm trường thanh vắng -- để chi đây ?

Ngọc giới hạnh, tâm in, tánh tỏ, 
Trên mình mây ráng khoác làm y . 
Bát thâu rồng, gậy giải cọp, 
Hai dãy khoen vàng khua lảnh lót, 
Phải đâu hư sự giữ làm vì, 
Gậy báu Như Lai dấu tự ghi .


26 Bất cầu chân, bất đoạn vọng, 
Liễu tri nhị pháp không vô tướng. 
Vô tướng vô không vô bất không, 
Tức thị Như Lai chân thực tướng.

27 Tâm kính minh giám vô ngại
Quách nhiên oánh triệt châu sa giớị 
Vạn tượng sâm la ảnh hiện trung, 
Nhất lỏa viên quang phi nội ngoạị

28 Hoát đạt không, bát nhân quả, 
Mãng mãng đãng đãng chiêu ương họạ 
Khí hữu trước không bệnh diệc nhiên, 
Hoàn như tị nịch nhi đầu hỏạ

29 Xả vọng tâm, thủ chân ly’, 
Thủ xả chi tâm thành xảo ngụy 
Học nhân bất liễu dụng tu hành
Chân thành nhận tặc tương vi tử.

30 Tổn pháp tài, diệt công đức
Mạc bất do tư tâm ý thức
Thị dĩ thiền môn liễu khước tâm, 
Đốn nhập vô sanh tri kiến lực.

X -- Đất Như Lai 
Không cầu chân,chẳng dứt vọng, 
Mới hay chân vọng không chẳng tướng. 
Chẳng tướng, chẳng không, không chẳng không, 
Ấy mới Như Lai chân thực tướng.

Gương tâm sáng, soi chẳng ngại 
Suốt thông chiếu khắp hằng sa giới . 
Muôn tượng um tùm ảnh hiện trong, 
Một điểm viên quang không nội ngoại .

Đắm ngoan không, phá nhân quả
Bừa bãirối ren, càng thêm họa . 
Bỏ có, níu không, bệnh vẫn nguyên, 
Khác nào trốn nước sa vào lửa .

Buông vọng tâm, giữ chân lý
Buông, giữ, tâm hoàn tâm xảo ngụy . 
Đạo nhân chẳng rõ dốc lòng tu, 
Chân thành nhận giặc làm con quí.

Tốn pháp tài, dứt công đức
Chỉ vì điên đảo theo vọng thức
Cho nên thiền pháp dạy thông tâm, 
Thoắt chứng vô sanhsáng trí Phật.


31 Đại trượng phu bỉnh huệ kiếm
Bát nhã phong hề kim cương diệm. 
Phi đản năng thôi ngoại đạo tâm, 
Tảo tằng lạc khước thiên ma đảm.

32 Chấn pháp lôi, kích pháp cổ
Bố từ vân hề sái cam lộ
Long tượng xúc đạp nhuận vô biên
Tam thừa ngũ tánh giai tỉnh ngộ.

XI -- Hành Như Lai Sự 
Đại trượng phu cầm kiếm huệ, 
Ánh bát nhã hề kim cương lóe, 
Đã hay ngoại đạo bạt tâm mê, 
Lại khiến thiên ma lùi khiếp vía .

Nổi pháp lôi, đánh pháp cổ
Bủa mây từ hề rưới cam lộ
Voi rồng giẫm bước nhuận ân sâu, 
Năm tánh ba thừa đều tỉnh ngộ.


Tuyết sơn phì nhị cánh vô tạp, 
Thuần xuất đề hồ ngã thường nạp. 
Nhất tánh viên thông nhất thiết tánh.
Nhất pháp biến hàm nhất thiết pháp,
Nhất nguyệt phổ hiện nhất thiết thủy,
Nhất thiết thủy nguyệt nhất nguyệt nhiếp. 
Chư Phật pháp thân nhập ngã tánh, 
Ngã tánh đồng cộng Như Lai hiệp.

33 Nhất địa cụ túc nhất thiết địa, 
Phi sắc phi tâm phi hạnh nghiệp. 
Đàn chỉ viên thành bát vạn môn, 
Sát na diệt khước tam kỳ kiếp. 
Nhất thiết số cú phi số cú, 
Dữ ngô linh giác hà giao thiệp ?

34 Bất khả hủy, bất khả tán, 
Thể nhược hư không vô nhai ngạn. 
Bất ly đương xứ thường trạm nhiên.
Mịch tức tri quân bất khả kiến. 
Thủ bất đắc, xả bất đắc, 
Bất khả đắc trung chỉ ma đắc. 
Mặc thời thuyết, thuyết thời mặc. 
Đại thí môn khai vô ủng tắc...

35 Hữu nhân vấn ngã giải hà tông, 
Báo đạo Ma Ha Bát Nhã lực. 
Hoặc thị hoặc phi nhân bất thức, 
Nghịch hành thuận hành thiên mạc trắc.

XII -- Vô Trụ Niết Bàn 
Cỏ phì nhị đơm ròng Đỉnh Tuyết, 
Vị đề hồ ta từng nếm biết. 
Một tánh viên thông muôn tánh hệt, 
Một pháp bao gồm muôn pháp hết. 
Một trăng hiện khắp tất cả nước, 
Tất cả trăng nước, một trăng nhiếp, 
Chư pháp thân Phật vào tánh ta, 
Tánh ta cùng với Như Lai hiệp.

Một địa gồm đủ tất cả địa, 
Chẳng sắc chẳng tâm chẳng hạnh nghiệp, 
Búng tay, tám vạn pháp môn thành, 
Nháy mắt, rũ xong ba kỳ kiếp, 
Tất cả văn tự, chẳng văn tự
Cùng linh giác ấy nào can dự ?

Không thể chê, không thể khen, 
Như hư không ấy vốn vô biên
Tìm kiếm đã hay không thấy được, 
Mà luôn trước mắt vẫn thường nhiên. 
Lấy chẳng được, bỏ chẳng được, 
Trong cái chẳng được là cái được. 
Im thời nói, nói thời im, 
Cửa đại thí mở thông, thông suốt.

Có người hỏi ta giải tông nào, 
Xin thưa :" Ma Ha Bát Nhã lực. 
Làm ngược làm xuôi trời biết đâu, 
Rằng phải rằng trái ai rõ được.


36 Ngô tảo tằng kinh đa kiếp tụ 
Bất thị đẳng nhàn tương cuống hoặc. 
Kiến pháp tràng, lập tông chỉ 
Minh minh Phật sắc Tào Khê thị.

37 Đệ nhất Ca Diếp thủ truyền đăng
Nhị tháp bát đại Tây Thiên ký. 
Pháp đông lưu, nhập thử thổ, 
Bồ Đề Đạt Ma vi sơ tổ
Lục đại truyền y thiên hạ văn, 
Hậu nhân đắc đạo hà cùng số.

38 Chân bất lập, vọng bổn không. 
Hữu vô câu khiển bất không không, 
Nhị thập không môn nguyên bất trước, 
Nhất tánh Như Lai thể tự đồng.

39 Tâm thị căn, pháp thị trần, 
Lưỡng chủng do như kính thượng ngân. 
Ngân cấu tận trừ quang thỉ hiện, 
Tâm pháp song vong tánh tức chân.

XIII -- Truyền Tâm Pháp Yếu 
Ta sớm từng qua bao kiếp tu, 
Nào dám sai ngoa lời dối mị. 
Dựng pháp tràng, lập tông chỉ
Rỡ ràng tâm Phật ứng Tào Khê .

Thoạt tiên Ca Diếp đèn tâm truyền
Hăm tám đời Tổ sử Tây Thiên
Pháp sang Đông, vào Trung Thổ 
Bồ Đề Đạt Ma là Sơ Tổ
Sáu đời y bát thiên hạ nghe . 
Người sau được đạo nhiều vô số .

Chân chẳng lập, vọng vốn không, 
Hữu vô dứt trọn chẳng không không
Hai chục cửa không nguyên chẳng chấp,
Một tánh Như Lai vốn thể đồng.

Tâm là căn, pháp là trần, 
Thầy đều ngấn bụi ám gương trong. 
Bao giờ ngấn hết gương trong lại, 
Tâm pháp cùng quên tánh rõ chân


40 Ta mạt pháp ! ác thời thế ! 
Chúng sanh phước bạc nan điều chế. 
Khứ thành viễn hề tà kiến thâm, 
Ma cường pháp nhược đa oan hại, 
Văn thuyết Như Lai đốn giáo môn, 
Hận bất diệt trừ như ngõa toáị

41 Tác tại tâm, ương tại thân, 
Bất tu oan tổ cánh vưu nhân. 
Dục đắc bất chiêu vô gián nghiệp
Mạc báng Như Lai chánh pháp luân.

XIV -- Ma Chướng Thời Mạt Pháp 
Ôi mạt pháp ! Ác thời thế ! 
Chúng sanh phước mỏng khôn cầm chế.
Hiền thánh xa rồi, tà vạy sâu, 
Ma mạnh pháp yếu nhiều ác tệ. 
Nghe nói Như Lai phép đốn tu, 
Hận chẳng nghiền tan như ngói bể.

Tại tâm làm, tại thân chịu, 
Đừng có kêu oan chớ trách người . 
Muốn khỏi nghiệp vương muôn kiếp lụy, 
Vành xe chánh pháp chớ chê cười .


42 Chiên đàn lâm vô tạp thụ, 
Uất mật sâm trầm sư tử trú. 
Cảnh tịnh lâm nhàn độc tự du, 
Tẩu thú phi cầm giai viễn khứ.

43 Sư tử nhi, chúng tùy hậu, 
Tam tuế tiện năng đại hao hống. 
Nhược thị dã can trục Pháp Vương
Bách niên yêu quái hư khai khẩu !

XV -- Khí Tượng Phật Thừa 
Rừng chiên đàn không tạp thụ, 
Sâu kín um tùm sư tử trú. 
Cảnh vắng rừng im một mình chơi, 
Cao chạy xa bay chim cùng thú.

Sư tử con, chúng theo mẹ, 
Tuổi mới lên ba đà hống khỏe, 
Chó rừng dầu bén gót Pháp Vương
Trăm năm yêu quái há mồm suông !


44 Viên đốn giáo vật nhân tình, 
Hữu nghi bất quyết trực tu tranh. 
Bất thị sơn tăng sinh nhân ngã, 
Tu hành khủng lạc đoạn thườngkhanh!

45 Phi bất phi, thị bất thị, 
Sai chi hào li thất thiên ly’. 
Thị tắc Long nữ đốn thành Phật
Phi tắc Thiện Tinh sanh hãm trụỵ

XVI -- Pháp Viên Đốn 
Pháp viên đốn vượt tình thường, 
Mọi niềm ngờ vực quyết không vương
Sãi tôi đâu sính bàn nhân ngã
Sợ lạc đường tu hố đoạn thường.

Thị chẳng thị, phi chẳng phi, 
Sai lạc đường tơ ngàn dăm đi, 
Thị : đấy Long Nữ thoắt thành Phật
Phi : đấy Thiện Tinh rơi địa ngục.


46 Ngô tảo niên lai tích học vấn, 
Diệc tằng thảo sớ tầm kinh luận
Phân biệt danh tướng bất tri hưu, 
Nhập hải toán sa đồ tự khốn, 
Khước bị Như Lai khổ ha trách
Sổ tha trân bửu hữu hà ích ? 
Tòng lai tắng đắng giác hư hành, 
Đa niên uổng tác phong trần khách !

47 Chủng tánh tà, thác tri giải, 
Bất đạt Như Lai viên đốn chế. 
Nhị thừa tinh tiến vật đạo tâm
Ngoại đạo thông minh vô trí huệ. 
Diệc ngu si, diệc tiểu ngãi, 
Không quyền chỉ thượng sanh thực giải, 
Chấp chỉ vi nguyệt uổng thi công, 
Căn cảnh pháp trung hư niết quái !

48 Bất kiến nhất pháp tức Như Lai
Phương đắc danh vi Quán Tự Tạị 
Liễu tức nghiệp chướng bổn lai không, 
Vị liễu ưng tu hoàn túc tráị

49 Cơ phùng ngọc thiện bất năng xan. 
Bệnh ngộ Y Vương chẩm đắc sái ? 
Tại dục hành thiền tri kiến lực, 
Hỏa trung sanh liên chung bất hoạị 
Dõng Thi phạm trọng ngộ vô sanh
Tảo thời thành Phật ư kim tạị

XVII -- Chứng Tích Cá Nhân 
Ta sớm bao năm chuyên học vấn, 
Từng viết sớ sao tìm kinh luận
Phân biệt danh tướng mãi không thôi, 
Vào biển đếm cát tự chuốc hận, 
Quả đáng bị Như Lai quở trách
Châu báu của người, có gì ích ? 
Lâu nay đắng đót rõ công suông, 
Uổng bấy làm thân phong trần khách !

Tánh tà vạy, giải lạc lầm, 
Chẳng được pháp Như Lai đốn chế. 
Hai thừa tinh tiến thiếu đạo tâm
Ngoại đạo thông minh không trí huệ
Như trẻ dại, như ngu si, 
Thấy nắm tay không quyền tưởng thiệt, 
Chấp lấy ngón tay làm mặt nguyệt, 
Bóng ma căn cảnh uổng công ghì !

Chẳng thấy một pháp tức Như Lai
Nên cũng kêu là Quán Tự Tại . 
Tỏ rồi, nghiệp chướng hóa thành không. 
Chưa tỏ, nợ xưa đành trang trải .

Đói gặp tiệc vua không thể ăn, 
Bệnh tránh Y Vương sao mạnh được ? 
Thiền trong biển dục rõ kiến lực, 
Sen trong lửa đỏ muôn đời rực. 
Dõng Thi phạm giới chứng vô sanh
Sớm vẫn viên thành trong cõi tục.


50 Sư tử hống vô úy thuyết, 
Thâm ta mông đổng ngoan bì đát, 
Chỉ tri phạm trọng chướng bồ đề
Bất kiến Như Lai khai bí quyết.

51 Hữu nhị tỳ khưu phạm dâm sát. 
Ba Li huỳnh quang tăng tội kết. 
Duy Ma đại sĩ đốn trừ nghi
Do như hách nhật tiêu sương tuyết.

52 Bất tư nghị giải thoát lực, 
Diệu dụng hằng sa giã vô cực
Tứ sự cúng dường cảm từ laọ 
Vạn lượng hoàng kim diệc tiêu đắc. 
Phấn cốt toái thân vị túc thù, 
Nhất cú liễu nhiên siêu bách ức.

XVIII -- Duy Ma Sư Tử Hống 
Sư tử hống thuyết vô úy
Thương thay ai vẫn mê mờ rối . 
Mảng e tội chướng lấp bồ đề
Chẳng được Như Lai mở kho bí !

Có hai tì khưu phạm dâm sát, 
Đóm huỳnh Ba Li thêm buộc siết. 
Bồ tát Duy Ma chốc giải ngờ, 
Như vừng dương hực tiêu sương tuyết.

Bàn nghĩ chi sức giải thoát
Diệu dụng hằng sa như số cát. 
Bốn sự cúng dường dẫu nhọc bao, 
Muôn lượng vàng ròng dầu tiêu hết, 
Thịt tan xương nát chửa đền xong, 
Một câu thấu suốt siêu ngàn ức.


53 Pháp trung Vương tối cao thắng, 
Hằng sa Như Lai đồng cộng chứng. 
Ngã kim giải thử như ý châu
Ti’n thọ chi giả giai tương ứng.

54 Liễu liễu kiến vô nhất vật, 
Diệc vô nhân diệc vô Phật. 
Đại thiên sa giới hải trung âu, 
Nhất thiết thánh hiền như điện phất.

55 Giả sử thiết luân đỉnh thượng triền, 
Định huệ viên minh chung bất thất. 
Nhật khả lãnh, nguyệt khả nhiệt, 
Chúng ma bất năng hoại chân thuyết
Tượng giá tranh vanh mạn tiến đồ, 
Thuỳ kiến đường lang năng cự triệt?

56 Đại tượng bất du ư thố kính, 
Đại ngộ bất câu ư tiểu tiết
Mạc tương quản kiến báng thương thương, 
Vị liễu, ngô kim vị quân quyết.

XIX -- Pháp Vương Vương Pháp 
Đấng Pháp Vương, bậc Tối Thắng
Hằng sa Như Lai cùng chung chứng. 
Ta nay giải vậy như ý châu
Người người tin nhận đều tương ứng.

Suốt suốt thấy không một vật, 
Cũng không người, cũng không Phật. 
Thế giới ba ngàn bọt nước xao, 
Mỗi mỗi thánh hiền như điện phất.

Ví phỏng thiết luân trên đầu chuyển, 
Định huệ sáng tròn luôn chẳng biến. 
Nguyệt dầu thành lửa, nhật thành băng, 
Ma nào phá được chân thuyết hiện ? 
Xe voi dốc ngược vững đường lên, 
Sức mấy bọ trời ngăn bước tiến ?

Voi lớn đâu thèm đi dấu thỏ, 
Ngộ lớn sá gì chút tiết nhỏ. 
Đừng dòm trong ống biếm trời xanh, 
Chưa tỏ, vì anh ta mở rõ.

Trúc Thiên dịch.